Drie van de allermooiste stukken van de Via Christina Mirabilis doorkruisen het natuurgebied dat beheerd wordt door Natuurpunt Borgloon. In dagtocht 3 (Wellen-Borgloon) passeer je de Sint-Annavallei én de greenspot Grootloon. In dagtocht 4 (Borgloon-Zepperen) wandel je door Meersbeemden. Het zijn heerlijke wandelplekken, alle drie!
Daar willen we meer over weten.
We stelden onze vragen aan Stefan Carolus (voorzitter) en aan Luk Robijns (ere-voorzitter en stichter) van Natuurpunt Borgloon.

Wat maakt de Sint-Annavallei zo waardevol in uw ogen?

Het is een tamelijk lang valleitje van de Sint-Annabeek die ontspringt in Boeshoven (gehuchtje in Borgloon) en loopt door Jesseren tot in Gors-Opleeuw waar ze samenvloeit met de Mombeek. Volgens onderzoeken is het een van de zuiverste beken in de streek. Ze stroomt door wilgenbosjes, rietvelden, hoogstamboomgaardjes en houdt graslanden en poelen nat. Dat zijn elk waardevolle biotopen voor diverse soorten planten en dieren. Ze dwarst ook de oude spoorweg (voormalig fruitspoor),een belangrijke natuurverbinding die een hoge begroeide berm vormt waar de das zich thuis voelt. Prachtige tapijten van sleutelbloemen, koekoeksbloemen, ratelaars... bloeien op gepaste periodes in de open plekken aan de oevers.
Een aanzienlijk deel van de ganse vallei is eigendom van Natuurpunt.

En dan de greenspot Grootloon? Naar verluidt zijn daar enkele heel bijzondere soorten aanwezig?

In deze lieflijke droge vallei slingeren de hoogstamboomgaarden zich rond het iconisch Romaans kerkje. Hoogstamboomgaarden zijn ecologisch waardevol omdat ze diersoorten herbergen die eigen zijn aan Haspengouw zoals de eikelmuis, de das, de steenuil, de buizerd en vele anderen. Hier leeft ook een uitzonderlijke amfibie, namelijk de vroedmeesterpad. Op verschillende plaatsen werden poeltjes gegraven en steenhopen geplaatst om hun leefgebied uit te breiden. De zuidelijke hellingen worden vooral als graslanden ingericht om zoveel mogelijk insecten een plaats te bieden op de kruiden en plantensoorten, zoals het mooie knolsteenbreek. Het grootste deel van dit natuurgebied is eigendom van de provincie maar het beheer gebeurt door Natuurpunt en de Boomgaardenstichting.

Toen wij het Christinatraject nog aan het ontwikkelen waren, was Meersbeemden voor onszelf – padlopers uit de streek – een ontdekking, een verborgen schat. Wat is jullie verhaal hiermee?

De Meersbeemden liggen naast de Herk aan de noordzijde van de spoorweg (fruitspoor) in het gehuchtje Ham (Hoepertingen). Ze vormen een uitgestrekt open valleilandschap met voornamelijk graslanden omzoomd door bosjes van elzen, essen en eiken en inheemse struiken. Een aantal poelen vormen het leefgebied voor amfibieën, libellen en insecten. De zeldzame kamsalamander is hier thuis. De Golmeerzouwbeek, komend van Rijkel en bijna volledig ingebuisd in Hoepertingen, hebben we hier opnieuw kronkelend aangelegd. Deze meandering biedt nu meer opslag van water en vernatting. Vlak voor de oude molen loopt de Golmeerzouwbeek in de Herk.
Meersbeemden is grotendeels eigendom Natuurpunt, deels van de stad Borgloon. Wandelaars vinden de rust en de diversiteit van het 'groen' van deze vallei uitzonderlijk.

Het ‘beheerwerk’ door Natuurpunt, hoe gaat dat concreet in zijn werk? En hoe kunnen mensen jullie werking steunen?

Het beheer van de natuurgebieden gebeurt via twee wegen.
Enerzijds zijn er de vrijwilligers van de lokale afdeling van Natuurpunt (in elke gemeente is er een afdeling). De conservator volgt de ontwikkeling van zijn gebied op, steekt zelf de handen uit de mouwen en wordt bijgestaan door een beheerteam (een tiental vrijwilligers) voor een aantal werken zoals snoeien, maaien, afvoeren, knotten, zagen. Er is elke maand een zaterdagvoormiddag beheer voorzien voor deze werken. Zo komt elk gebied een paar keer per jaar aan de beurt.
Anderzijds beschikt Natuurpunt over een maatwerkploeg die structureel alle gebieden in Haspengouw onderhoudt, ook met maaien en afvoeren, zagen, snoeien, enz. Deze ploeg is gehuisvest in de loods van Natuurpunt in Grootloon en beschikt over de nodige toestellen en machines om die werken uit te voeren. Het grotere graasbeheer in welbepaalde graslanden wordt overgelaten aan plaatselijke boeren die hun koeien hier kunnen uitzetten.

Wij mogen Natuurpunt een partner noemen van het Christinaproject. Je vindt hun logo op onze website. Ondersteuning van Natuurpunt is mogelijk via vrijwilligerswerk, via lidmaatschap, via giften voor bepaalde gebieden.
Info hierover staat uitgebreid op de website van Natuurpunt: www.natuurpunt.be/afdelingen/natuurpunt-borgloon-0
Een mooi filmpje door ‘ecokerk’ vind je hier: netrv.be/ecokerk/ecokerk-3/709-natuurpunt-borgloon

Natuurpunt Borgloon, partner van de Via Christina Mirabilis

Twijfel bij de twijfelgrens